Աղբյուրակի ջրամբար, Աղփարայի ջրամբար, Հրազդանի ջրամբար, ջրամբար ՀայաստանիԿոտայքի մարզում՝ Հրազդան գետի վրա՝ համանուն քաղաքի տարածքում։ Շահագործման է հանձնվել 1953 թվականին։ Մակերեսը 1,7 կմ² է, ջրատարողությունը՝ 5,6 միլիոն մ³, օգտակարը՝ 4,1 միլիոն մ³։ Սնվում է Հրազդան և Մարմարիկ գետերից։ Աղբյուրակի ջրամբարը մտնում է Սևան-Հրազդան կասկադի մեջ. Արգելի գլխամասային և Արգելի ՀԷԿի կարգավորիչ ջրամբարն է։ Պատվարը քարալիցքային է, երկարությունը՝ 117 մ, առավելագույն բարձրությունը՝ 14,5 մ։ Ձմռանը սառցակալում է։
Month: April 2021
Ածական. ածականի համեմատության աստիճանները
1.Գրիր տրված գոյականներից յուրաքանչյուրին բնորոշող
երեք ածական։
Նկար- գույնզգույն, կապույտ, կարմիր։
այգի- գեղեցիկ, ծաղկազարդ, մեծ։
ծաղիկ- կարմիր, գեղեցիկ, փոքրիկ։
գիրք- հաստ, մեծ, փոքր։
գորգ-կապույտ, զարդարված, կանաչ։
2.Լրացրու նախադասությունները` ընդգծված գոյականներին տալով հետևյալ ածականներից որևէ մեկը՝վաղեմի, գազազած, կանաչապատ, անսպառ, փոքրամարմին,ստվերախիտ:
Փոքրամարմին աղջիկը անհանգիստ շուրջն էր նայում: Ձիավորները սրարշավ հասան մի կանաչապատ դաշտավայր: Անսպառ երջանկություն պատել էր պատանու սիրտը: Գազազած ամբոխը հոծ խմբերով մոտեցավ կալվածատիրոջ տանը: Ճամփորդները հասան մի ստվերախիտ անտառ և սպասեցին իրենց ուղեկցին: Վաղեմի ընկերները փոքրիկ առիթով վիճել էին և բաժանվել իրարից:
3.Դուրս գրիր բոլոր ածականները:
Առավոտյան պայծառ արևը շողում էր կապտավուն երկնքում: Սառնորակ ու մաքուր օդում տարածվել էր երփներանգ ծաղիկների արբեցնող բույրը: Անահիտը հագավ վարդագույն վերնաշապիկը, դրեց ճերմակ գլխարկը ու երջանիկ ժպիտով դուրս նայեց կիսաբաց լուսամուտից: Շուրջբոլորը սավառնում էին թռչունները՝ գարնան հիասքանչ օրով խենթացած:
4.Հետևյալ գոյականներից ստացիր ածականներ և գրիր:
Հին, մեծ, լավ, երջանիկ, հնչեղ, ագահ, ստոր, հաջող, լայն, երկար:
Ածականի համեմատության աստիճանները
Կան ածականներ, որոնց ցույց տված հատկանիշը համեմատելի է: Համեմատության աստիճանները երեքն են՝ դրական, բաղդատական, գերադրական:
Դրական սատիճանում բառն իր ուղիղ ձևն ունի, օրինակ՝ լավ, բարի, գեղեցիկ…
Համեմատական աստիճանում այն համեմատվում է մեկ այլ հատկանիշի հետ, որի համար օգտագործում ենք ավելի, պակաս բառերը, օրինակ` ավելի լավ, ավելի բարի, պակաս գեղեցիկ…
Գերադրական աստիճանում ածականը ցույց է տալիս մի այնպիսի հատկանիշ, որը բոլորից լավն է: Կազմվում է ամենա բառի կամ գույն ածանցի միջոցով, օրինակ` ամենալավ կամ լավագույն, ամենագեղեցիկ կամ գեղեցկագույն, ամենաբարի…
Կատարիր առաջադրանքները
Հետևյալ ածականները եթե հնարավոր է դրեք համեմատության երեք աստիճաններով՝ Մաքուր- պակաս մաքուր, շատ մաքուր, ավելի մաքուր։
հին- պակաս հին, շատ հին, ավելի հին։
կարմիր- պակաս կարմիր, շատ կարմիր, ավելի կարմիր։
դաժան- պակաս դաժան, շատ դաժան, ավելի դաժան։
կարճ- պակաս կարճ, շատ կարճ, ավելի կարճ։
Դուրս գրել ածականները և գոյականները:
Հրամանատարը հասավ սիրելի ընկերներին, որպեսզի երկրորդ անգամ փրկի նրանց վտանգից: (3 գոյական, 1 ածական)
Երբ հեռվում հանգչեցին վերջին լույսերը, փոքրիկ Անահիտը երկու անգամ շշուկով ասաց: (3 գոյական, 2 ածական)
Ես սիրում եմ հորդառատ անձրևը. այն իմ մեջ հաճելի հիշողություններ է արթնացնում: (2 գոյական, 2 ածական)
Առաջին անգամն էր, որ նա ջերմ սեր էր զգում կրտսեր քրոջ` Մարգարիտի հանդեպ: (3 գոյական, 2 ածական)
Նա հարյուր հատ գունավոր ծաղիկներ էր ուզում, որպեսզի դրանցով զարդարեր գեղեցիկ զույգի հարսանեկան տոնը: (2 գոյական, 3 ածական)
Египетские пирамиды
1. Где и когда изобрели бумагу?
В Египте
2. Что такое папирус?
растения
3. Вдоль какой реки расположен Египет
Нил
Ճամփորդություն դեպի երկրաբանական թանգարան
Անցյալ շաբաթ մենք գնացել էինք երկրաբանության թանգարան։ Այնտեղ շատ հետաքրքիր էր։
Այնտեղ կային տարբեր միներալներ, սկսած թունավորներից, վերջացած բուժիչ հատկություններ ունեցող մեներալներից։ Նաև կային երկաթներ՝ ոսկին, հիմարի ոսկին, պղինձը, երկաթը, բրոնզը և այլն։
Միներալների անունները այնքան երկար էին, որ շատ դժվար էր հիշել։
Միներալմերից ինձ ամենից շատ դուր եկավ ամետիստը, իսկ մետաղներից՝ պղինձը իր հատկություններով։
Ցուցանմուշների մեջ նաև կային ոսկորներ, քարեդարյա իրեր, երկնաքար և այլն։
Առաջին մարդիկ օգտվում էին օբսիդիանից պատրաստված իրերով, որը նույնպես համարվում է միներալ։
Կար նաև մի հսկա մամոնտի կմախք։ Մամոնտի կմախքը այնքան մեծ էր, որ մի կերպ էր տեղավորվում թանգարանում, բայց նա ընդամենը 4 տարեկան էր և ուներ 5 ատամ։
Բայց մամոնտից բացի կային մեծ եղջերուի պոզեր, հին կրիայի կմախք, ռնգեղջուրի ռունգ, մեծ ցլի պոզեր և չորացած կորալներ։
Ինձ զարմացրեց այն փաստը, որ նաև կար նրանց վերակառուցված նկարները։
русский
- В каком городе были построены Висячие сады Семирамиды.
Вавилон - Почему царь Новуходоносор решил построить сады?
чтобы его жына не скучала. - Как выглядели сады?
как буто свесаюшии. - Кто их строил?
Новуходоносор
Նախապատրաստվում ենք ճամփորդությանը Ֆիոլետովո
1. Գտնել, ուսումնասիրել, մշակել, սովորել և բլոգում տեղադրել տեղեկություններ Լոռու մարզի մասին:
Լոռու մարզի մարզկենտրոնը և ամենախոշոր քաղաքը Վանաձորն է, Հայաստանում մեծությամ երորդ քաղաքը։Լոռու մարզը բնակչության թվով առաջին մարզն է։Այստեղ X-XI դդ. գոյություն է ունեցել հայկական անկախ պետություն՝ Լոռու թագավորությունը։ Մարզի մի մասը հանդիսացել է Զաքարյանների տոհմական կալվածքը։ Լոռու մարզն ընդգրկում է Դեբեդ գետի ավազանը ամբողջությամբ և ունի ոչ հարթ ռելիեֆ և տարածքի մոտ 80% զբաղեցնում են լեռնաշղթաները և խոշոր լեռները։ Բնակավայրերը գտնվում են ծովի մակերևույթից 1800 մետր բարձրության վրա։ Լոռու մարզը բնակեցված է եղել հնագույն ժամանակներից։ Այժմ մյուս մարզերից տարբերվում է բնակչության ավելի մեծ բացարձակ թվով։
2. Գծել Երևան-Ֆիոլետովո ճանապարհը
Գոյական
176. Գործողություն ցույց տվող բառերը (բայերը) դարձրո՛ւ ո՞վկամ ի՞նչ հարցին պատասխանող, առարկա ցույց տվող բառեր (գոյականներ):
Օրինակ՝
լուծել – լուծույթ, լուծում
սպասել – սպասավոր, սպասյակ, սպասուհի, սպասում
իշխել – իշխան, իշխանուհի, իշխանություն, իշխանավոր
բժշկել – բժիշկ, բժշկուհի, բժշկություն
բացել – բացատ, բացահայտում, բացատրություն
ուսուցանել – ուսուցիչ, ուսուցչուհի, ուսուցարան
ճեղքել-ճեղքվածք, ճեղք
պահել-պահարան, պահակ, պահեստ
գրել-գիրք, գրադարան, գրություն
177. Ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող, հատկանիշ ցույց տվող բառերից (ածականներից) կազմի´ր գոյականներ (ի՞նչ հարցին պատախանող բառեր):
Քաջ-քաջություն
մեծ -մեծություն
գեղեցիկ-գեղեցկություն
հատուկ -հատկություն
հասարակ- հասարակություն
հարմար-հարմարություն
գունատ-գութատություն
շքեղ-շքեղություն
տկար-տկարություն
178. Կետերը փոխարինի´ր փակագծում տրված բառից կազմված համապատասխան գոյականով:
Ֆրանսիացի Լյուդովիկոս 14-րդ թագավորը կենդանիների նկատմամբ հատուկ վերաբերմունք ուներ: Նա ցանկանում էր իր պալատական այգում հետաքրքիր գազանանոց ստեղծել: Ճարտարապետը բոլոր կենդանիների վանդակները հովհարաձև տեղավորեց փոքր տարածքի վրա, որ այցելի մի կետից կարողանա տեսնել բոլոր կենդանիներին:
Գոյականի տեսակները
179. Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի´ր՝ ուշադրություն դարձնելով դրանց սկզբնատառերի գրությանը:
Ա. Հայր, տղամարդ, տղա, ուսուցիչ, վարիչ, վարչապետ, անգլիացի, պարսիկ, կին, տատ, իտալուհի, բժշկուհի,քար, վարդ, երկաթ, առյուծ, արջ:
Բ. Նաիրա, Արմեն Տիգրանյան, Տիգրան Մեծ, Չալանկ, Մարան, Աֆրիկա (մայր ցամաք), Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ (պետություն), Սևան, Արաքս, Նիագարա (ջրվեժ):
Բ խմբում հատուկ բառեր են, իսկ Ա խնբում հասարակ ։
180. Բացատրի՛ր, թե ընդգծված հատուկ գոյականները ի՞նչ բառերից են առաջացել:
Մեր բակի ամենաուրախ աղջիկը Շուշանն է:-ծաղիկ
Աշոտ Երկաթի մասին նոր գիրք եմ ուզում կարդալ:-մետաղ
Ամբողջ պատմության մեջ Ձախորդ Փանոսը ոչ մի անգամ մեղավոր չի՞ լինում, ի՞նչ է:-ձախ կողմ
Դավթի հայրն էր Առյուծ Մհերը:-կենդանի
Փիլիսոփա և բանաստեղծ Հովհաննես Երզնկացին աշակերտել է ժամանակի- Երզնկա համբավավոր գիտնական Վարդան Արևելցուն:-Արևելք
Նեղոսի արեմտյան ափին՝ Արքաների հովտում, հին Եգիպտոսի ճարտարապետական-Արքա
182. Կետերի փոխարեն պահանջվող մեծատառը կամ փոքրատառը գրի´ր:
Նրա պապը սասունցի էր ու շատ էր պատմում .սասունցիների մասին;
Ուզում էր նմանվել Սասունցի Դավթին:
էպոսի վերջին հերոսը Փոքր Մհերն է:
Գրքի հերոսը մի փոքր տղա է:
«Սասունցի Դավիթ» էպոսում հիշատակվում է Պղնձե քաղաքը:
Գտածը պղնձե մատանի էր:
Ես վստահ եմ, որ Պանձասար լեռը դեռ կարդարացնի իր հպարտ անունը:
Ինչե՜ր ասես չկային՝ ոսկե անոթներ ու արձանիկներ, թանկարժեք զարդեր. դա մի իսկական պանձասար էր:
183. Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի՛ր և լրացրո՛ւ տրված նախադասությունը:
Ա. Երեխա, գրող, նավաստի, գերմանաց, խոհարարուհի, Արտակ, հայ, մարզիկ, նախագահ, նախարար:
Բ. Ծով, ձուկ, երկաթ, պայուսակ, այծ, փիղ. տուփ, խնձոր, սառույց, շուն, կատու, գրիչ, սեղան:
Գոյականները բաժանվում են երկու խմբի՝ հատուկ և հասարակ:
184. Նախադասությունը լրացրո՛ւ տրված հարցին պատասխանող գոյականներով:
Սիրտը մռմռում էր. երևի նեղացրել էին:
Երեխան նվնվում էր. երևի նեղացրել էին:
Գողը ցատկեց ցանկապատից դուրս:
Նապաստակը ցատկեց ցանկապատից դուրս:
Կատուն ճանկռել է տատիկի ձեռքը:
Փոքրիկ երեխան ճանկռել է տատիկի ձեռքը:
Գոյականի թիվը
185. Յուրաքանչյուր շարքի չորս բառերն ի՞նչ ընդհանրություն ունեն, որ նույն շարքի մի բառը չունի:
ա) Երաշտահավեր բ) Մանուկներ գ) Հատիկներ
դեղձանիկներ երեխա կապիկներ
վագրեր պատանիներ ձագուկներ
առյուծներ երիտասարդներ կանայք (հոգնակին կազմվել է ուրիշ ձեվով)
սիրամարգ մարդիկ տանտիկիններ
187.Տրված բառախմբերի տարբերությունը գտի՛ր և բառախմբերն անվանի՛ր:
Ա. Շինարար, վարպետ, գեղեցկուհի, տարի, գիրք, տետր, գազան, վանդակ:-եզակի
Բ. Շինարարներ, վարպետներ, գեղեցկուհիներ, տարիներ, գրքեր, տետրեր, գազաններ, վանդակներ:-հոգնակի
188. Բառախմբերի կազմման օրինաչափությունը գտի՛ր և Բ խումբն ինքդ լրացրո՛ւ:
Ա. Սար, հայ, կաթիլ, ուսուցիչ, մայր, մատանի, տատ, կատու, թութակ, գրպան:
Բ. Սարեր, հայեր, կաթիլներ, ուսուցիչներ, մայրեր, մատանիներ, տատիկներ, կատուներ, թոթակներ, գրպաններ:
188. Տրված նախադասությունը կարդա՛ և հարցերին պատասխանի՛ր:
187 և 188-րդ վարժությունների Ա խմբերում եզակի թվով դրված գոյականներ են, իսկ Բ խմբերում նույն գոյականներն են՝ հոգնակի թվով:
1. Գոյականը քանի՞ թիվ ունի:
Եզակի և հոգնակի – երկու
2. Ի՞նչ է ցույց տալիս գոյականի եզակի թիվը (եզ – միակ, մեկ հատ): Եզակի թիվը ցույց է տալիս, որ առարկան կամ մարդը մեկն է։
3. Ի՞նչ է ցույց տսգիս գոյականի հոգնակի թիվը (հոգն – բազում, շատ): Հոգնակի թիվը ցույց է տալիս, որ առարկան կամ մարդը մեկից ավել են։
189. Կազմի՛ր տրված գոյականների հոգնակին: Փորձի՛ր բացատրել, թե ո՞ր բառերին է -եր վերջավորություն ավելանում, ո՞ր բառերին՝ -ներ:
Ա. Ծառ, ձայն, հոտ, քար, կով, արջ, փունջ, լուր, բառ, բեղ, հայ, հայր, ցեղ, սիրտ, գիր, սյուն, պատ, հույն, ձու, սուր, քիթ. քույր, մայր, ձեռք, ոտք, տատ, պապ:
Ա. Ծառեր, ձայներ, հոտեր, քարեր, կովեր, արջեր, փնջեր, լուրեր, բառեր, բեղեր, հայեր, հայրեր, ցեղեր, սրտեր, գրեր, սյուներ, պատեր, հույներ, ձվեր, սրեր, քիթեր, քույրեր, մայրեր, ձեռքեր, ոտքեր, տատեր, պապեր:
Բ. Եղբայր, աթոռ, պապիկ, տատիկ, գրպան, թութակ, եղնիկ, ոչխար, սեղան, թռչուն, մեքենա, բարեկամ, աշակերտ, մատյան, հեռախոս, ծաղկավաճառ. պանրագործարան:
Բ․Եղբայրներ, աթոռներ, պապիկներ, տատիկներ, գրպաններ, թութակներ, եղնիկներ, ոչխարներ, սեղաններ, թռչուններ, մեքենաներ, բարեկամներ, աշակերտներ, մատյաններ, հեռախոսներ, ծաղկավաճառներ, պանրագործարաններ:
190. Գրի՛ր, թե նախորդ առաջադրանքը կատարելիս
ա) ո՞ր բառերի մեջ երկու ն գրեցիր։
սեղաններ, թռչուններ։
բ) ո՞ր բառերի մեջ հնչյուններ փոխվեցին:
ձվեր, սրեր։
191. Տեքստի բոլոր գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ և ըստ անհրաժեշտության դրանց համապատասխանեցրո՛ւ բայերը (գործողություն ցույց տվող բառերը):
Հերթական ոլորաններից հետո երևացին սրբավայրերը: Վերևում արձաններ են նստած: Արձանները կորցրել են գլուխները: Երկրաշարժները բազմիցս սասանել են այդ լեռների գագաթները, օտար բանակների զինվորները ձգտել են խորտակել իրենց անհասանելի ու թշնամական սրբավայրերը: Արձանները, բարձրաքանդակներն ու գազանների կերպարանքները կերտված են հիանալի վարպետների կողմից:
192. Տեքստում բոլոր գոյականները եզակի թվով են դրված: Որը պետք՝ հոգնակի դարձրո՛ւ:
Սֆինքսը մի սոսկալի հրեշ էր, որը կնոջ գլուխը ուներ, առյուծի մարմին, սուր ճանկ, հզոր թև: Նա բնակություն էր հաստատել Թեբե քաղաքի մոտ և այնտեղ պիտի մնար, մինչև մի մարդ լուծեր նրա հանելուկը: Նա իր մոտից անցնող մարդուն հանելուկ Էր առաջարկում, բայց ոչ ոք չէր կարողանում լուծել, և մարդիկ մեռնում էին նրա սոսկալի գրկի մեջ: էդիպ արքան որոշում է Սֆինքսից փրկել մարդուկանց և գնում է հրեշի մոտ:
– Ո՞վ է առավոտյան չորս ոտքով քայլում, կեսօրին՝ երկու, իսկ երեկոյան՝ երեք,- հարցնում է Սֆինքսը:
– Մարդը,- պատասխանում է Էդիպ արքան:- Երբ նա երեխա է, սողում է, հասուն տարիքում երկու ոտքով է քայլում, իսկ ծերության օրերին փայտով է քայլում:
Հանելուկի ճիշտ պատասխանը լսելով՝ Սֆինքսը նետվում է ծովը և ոչնչանում: Այդպես էր վճռել հույների աստվածը:
Այսօր հանելուկային, անլուծելի հարցն անվանում են «սֆինքսային»:
193. Տեքստերի եզակի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ:
Ա. Կատուների պատմություններն արտասովոր են: Մարդիկ կատուներին աստվածացրել ու պաշտել են, վհուկները համարել ու խուսափել են: Երբեմն էլ կատուներ միջոցով իր ապագաներոմ է զուշակել:
Կատուները ապրում է մարդկանց կողքին, հաճախ հավատարիմ ծառայում են մարդկանց։
Բ. Մոտ հարյուր տարիներ առաջ Օդեսայում փղերը փախան կրկեսներից: Տերերն ինչ արեցին, չարեցին, նրանք էլ կրկես չվերադարձան:
194. Երկու տեքստերում էլ հոգնակի գոյականները եզակի դարձրո՛ւ և դրան համապատասխան փոփոխություններ արա՛:
Ա. Երկրի վրա մարդու կյանքն ամուր կապված է կենդանու հետ: Բայց մարդ ու կենդանին միշտ նույն ձևերով չեն հարաբերվել: Սկզբում կենդանին մարդուն ուտելիք ու հագուստ են տվել: Նա սարսափ են ներշնչել կամ ուրախություն է պարգևել մարդուն: Մարդ էլ նրան առաջ խոնարհվել ու պաշտել է նրան: Հետո աստվածացված կենդանին փոխարինել է աշխատավոր կենդանուն:
Բ. Հետաքրքրասեր մարդ ճամփորդում է Աֆրիկայով և ուսումնասիրում այնտեղի կենդանու ու թռչունի: Հետո նա իրեն հետ հայրենիք բերեց նաև աֆրիկացու գլխարկ:
211. Ընդգծված բառերը հականիշ բառակապակցություններով փոխարինի՛ր:
Ոգևորությամբ անել – զզվանքով անել
համոզմունքով գործել – կասկացանքով գործել
ուրախությամբ դիմավորել-տխրությամբ դիմավորել
հուզմունքով սպասել-անտարբերությամբ սպասել
եռանդով պաշտպանել- անտարբերությամբ պաշտպանել
անհանգստությամբ մտածել- հանգստությամբ մտածել
212. Բառերի իմաստն արտահայտի՛ր հոմանիշ բառերով:
Օրինակ՝
օրենքով – ըստ օրենքի:
նախասիրություն- կանխասիրություն
որոշում- Վճիռ
պատասխան- արձագանք
դիմավորել- ընդառաջ գնալ
213. Փակագծի բառը պահանջվող ձևով գրի՛ր:
Օրինակ՝
Ներկը վրձինուվ(վրձին) պատին էր քսում ու հիացած նայում իր արածին(արած):
-Գերմանացի փիլիսոփա Կանտը ծնվել է Քյոնիգսբերգում (Քյոնիգսբերգ) և այնտեղ էլ ութսուն տարի հետո մահացել է: Նա իր մտքով ընդգրկել է ոչ միայն Երկիր մոլորակի (մոլորակ), այլև Արեգակնային համակարգը (համակարգ) և ողջ տիեզերքը (տիեզերք): Սակայն կյանքի ընթացքում(ընթացք) Կանտը, կարելի է ասել, դուրս չեկավ հայրենի քաղաք (քաղաք): Նրա ամենահեռավոր ճամփորդությունը եղավ Պիլաու գյուղը(գյուղ) գնալը, որը Քյոնիգսբերգից (Քյոնիգսբերգ) ընդամենը քառասունհինգ կիլոմտր էր հեռու:
Գոյականի հոլովումը
196. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):
Այգում մի մարդ բահով գործ էր անում:
Այգում մի մարդ մկրատով գործ էր անում:
Այգում մի մարդ թիակով գործ էր անում:
Բահ, մկրատ, թիակ:
197. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):
Հիանում էր երգով:
Հիանում էր աշխարհով:
Հիանում էր ընկերներով:
Հիանում էր շարժումներով:
Երգ, աշխարհ, ընկերներ, շարժումներ:
198. Տրված նախադասությունները լրացրո՛ւ դպրոց բառով՝ ուշադրություն դարձնելով վերջավորություններին:
Ամեն առավոտ դպրոց եմ գնում:
Մի մեքենա մոտեցավ մեր դպրոցին:
Այսօր Արան վերջինը դուրս եկավ դպրոց:
Մեր դպրոցում բոլորս էլ հիանում ենք:
Ես ու քույրս սովորում ենքդպրոցում:
199. Բառակապակցություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով:
Պառկել Ծովափին:
Պառկել մահճակալին:
Պառկել անդունդի եզրին:
Պառկել գետի ափին:
Պառկել անտառի բացատում:
Պառկել անկողնում:
Պառկել հիվանդանոցում։
200. Բառակապակցություններ կազմ՛իր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով:
Ծանոթանալ մրցակցի հետ:
Ծանոթանալ կարծիքին:
Ծանոթանալ տեսակետին:
Ծանոթանալ գրքին:
Ծանոթանալ մեքենաին:
Ծանոթանալ աղջկա հետ։
Ծանոթանալ տղայի հետ։
Ծանոթանալ զբոսաշրջիկի հետ։
201. Բառակապակցություններ կազմի՛ր՝ հարցում արտահայտող բառի փոխարեն գոյականներ գրելով:
Սիրահարվել տղամարդուն։
Սիրահարվել քաղաքին:
Սիրել մայրիկին:
Սիրել կրիային:
202. Հիվանդ, գազան բառերին ավելացրո՛ւ ի, ից, ներ, ով, ը վերջավորությունները և ստացված բառաձևերով նախադասություններ կազմիր:
Հիվանդի ընկերները հոգ էին տանում նրան և շուտով նա ապաքինվեց։
Գազանի կյանքը շատ դժվար է անտառում։
Հիվանդից հեռ է կանգնել նրա մայրիկը, որ չվարաքվի։
Գազանիցհեռու մնա, որ նա քեզ չուտի։
Հիվանդներով լի հիվանդանոցի աշխատողները չեին կարողանում նույնիսկ քնել, բայց երբ, որ նրանք կարողացան բուժել բոլորին նրանք կարող էին քնել հանգիստ ։
Գազանները ապրում են միայն անտառում և չեն կարող ապրել տանը ինչպես շունը։
Հիվանդը շուտով ապաքինվեց, որովհետև նա հավատում էր, որ նա կկարողանա դա անել։
Գազանը դուրս եկավ անտառրց և գնաց գյուղ, որտեղ նրա տեսքը զարմացրեց բոլորին։
203. Կետերի փոխարեն գրի՛ր ածանց կամ վերջավորություն բառերը:
Երբ արմատին կամ բառին ածանց ենք ավելացնում, եղած իմաստը փոխվում է, և նոր բառ է ստացվում: Իսկ երբ վերջավորություն ենք ավելացնում, բառի արտահայտած իմաստը չի փոխվում, փոխվում է նրա ձևը՝ նախադասության մյուս բառերին կապվելու համար:
204. Տրված բառերով կազմի՛ր
ա) ածանցավոր բառեր
Ջրային, ձայնային, անձեռք:
բ) բառաձևեր
Ջուր-ջրեր, ջրով, ջրի, ջրից։
ձայն-ձայներ, ձայնով, ձայնի, ձայնից։
ձեռք-ձեռքեր, ձեռքերով, ձեռքերի, ձեռքերից։
205. Տրված բառախմբերը համեմատի՛ր և խմբերից յուրաքանչյուրին փորձի՛ր անուններ տալ:
Ա. Տղա, քար, սեղան: գոյական
Բ. Տղան, տղայի, տղային, տղայով, տղայից, քարը, քարին, քարից, քարով, քարում, սեղանը, սեղանի, սեղանին, սեղանից, սեղանով: հոլովում
206. Անտառ բառը տարբեր ձևերով գործածելով՝ նախադասություններ կազմի՛ր:
Անտառի կողքին կա մի խրճիթ, որտեղ ապրում է իմ տատիկը։
Անտառում շատ վայրի գազաններ կան և նրանք կարող են քեզ վնասել։
Անտառ մտնելը շատ հեշտ է, բայց անտառից բուրս գալ շատ դժվար է։
Մեր տունը շրջապատված է անտառներով։
207. Տրված բառերի բոլոր հնարավոր ձևերը գրի՛ր:
Պահարան-պահարանի, պահարանում, պահարանից, պահարանով, պահարանին, պահարաններ։
պահակ- պահակի, պահակով, պահակում, պահակից, պահակին։
208. Կետերի փոխարեն գրի՛ր գրիչ, բույն, ծով բառերի ձևերը: Բոլոր բառերի նման ձևերը խմբավորի՛ր: Յուրաքանչյուր բառը քանի՞ ձև ունեցավ:
Իր բույնը հյուսել էր մեր այգու ամենաբարձր ծառի վրա:
Չմոտենաս իմ բնին, ձագուկներս հանկարծ կվախենան:
Ճուտը գլուխը բնից դուրս էր հանել ու սպասում էր մորը:
Այդ թռչունին իր ձագերով ու բնով կբերեմ, որ իմ այգում ապրի:
Ձագուկները կծկվել էին բնում ու վախեցած նայում էին:
Գիշերվա փոթորկից հետո ծովը հանգստանում էր:
Մեքենան մոտենում էր ծովին արդեն լսվում էր նրա շառաչը:
Որոշեց ծովից հեռու ապրել, որ մոռանա այդ դեպքը:
Փոթորկուն ծովով հիանում եմ, բայց և վախենում եմ լեռնացող ալիքներից:
Ամբողջ օրը լողում էր ծովում ու վերադառնալու մասին չէր մտածում:
Իմ գրիչը լավ չի գրում:
Ձեռքը գցեց ընկերոջ գրչին ու ծոցատետրում ինչ-որ բան նշեց:
Ամբողջ թանաքը գրիչից դուրս էր հոսել, ու պայուսակը տեղ-տեղ սևացել էր:
Այդպիսի բաները սովորական գրչով չեն գրում:
բույնը, ծովը, գրիչը։
բնին, ծովին, գրչին։
բնից, ծովից, գրիչից։
բնով, ծովով,գրչով։
բնում, ծովում։
209. Բոլոր նման բառաձևերը խմբավորի՛ր: Ո՞րն է նմանությունը:
Ափից, գյուղից, շենքից։
Շենք, ափ, գյուղ։
Գյուղին, շենքին, ափին։
շենքով, գյուղով, ափով։
գյուղում, շենքում, ափում:
210. Հարցում արտահայտող բառը տրված բառերով կամ նրանցով կազմված բառակապակցություններով փոխարինի՛ր:
Գիրքը պայուսակում է:
Գիրքը գրադարակում է:
Գիրքը հեռուստացույցում է:
Գիրքը պահարանում է:
Գիրքը ձեռքում է:
Գիրքը սեղանի վրա է:
Գիրքը աթոռի վրա է:
Գիրքը լճում է:
Պայուսակ, գրադարակ, հեռուստացույց, պահարան, սեղան, ձեռք, աթոռ, լիճ:
211. Բառակապակցություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող որտե՞ղ բառի փոխարեն տրված գոյականները գրելով:
Դպրոցում լինել:
Երեխան դպրոցում է:
տանն լինել:
Երեխան տանն է:
դասարանում լինել:
Երեխան դասարանում է:
բակում լինել:
Երեխան բակում է:
փողոցում լինել:
Երեխան փողոցում է:
մանկապարտեզում լինել:
Երեխան մանկապարտեզում է:
Դպրոց, տուն, դասարան, բակ, փողոց, մանկապարտեզ:
212. Ընդգծված բառերը հականիշ բառակապակցություններով փոխարինի՛ր:
Ոգևորությամբ անել – զզվանքով անել
համոզմունքով գործել – կասկացանքով գործել
ուրախությամբ դիմավորել-տխրությամբ դիմավորել
հուզմունքով սպասել-անտարբերությամբ սպասել
եռանդով պաշտպանել- անտարբերությամբ պաշտպանել
անհանգստությամբ մտածել- հանգստությամբ մտածել
213. Ընդգծված բառերը նույնարմատ (նույն արմատն ունեցող) հականիշ բառերով փոխարինի՛ր: Գոյականներն ի՞նչ ձևով դրվեցին:
Օրինակ՝
անբեղ մարդ – բեղով մարդ:
Անլուսամուտ սենյակ- լուսամուտով սենյակ
անդուռ պահեստ-դռներով պահեստ
անծխնելույզ վառարան-ծխնելույզով վառարան
անդանակ մորթել-դանակով մորթել
անշնորհք նստել- շնորհքով նստել
անկարգ գնալ- կարգով գնալ
214. Բառերի իմաստն արտահայտի՛ր հոմանիշ բառերով:
Օրինակ՝
օրենքով – ըստ օրենքի:
նախասիրություն- կանխասիրություն
որոշում- վճիռ
պատասխան- արձագանք
դիմավորել- ընդառաջ գնալ
215. Փակագծի բառը պահանջվող ձևով գրի՛ր:
Օրինակ՝
Ներկը (վրձին) պատին էր քսում ու հիացած նայում իր (արած): – Ներկը վրձինով պատին էր քսում ու հիացած նայում իր արածին -. (Ինչո՞վ քսել, ինչի՞ն նայել):
Գերմանացի փիլիսոփա Կանտը ծնվել է (Քյոնիգսբերգ) և այնտեղ էլ ութսուն տարի հետո մահացել է: Նա իր մտքով ընդգրկել է ոչ միայն Երկիր (մոլորակ), այլև Արեգակնային (համակարգ) և ողջ (տիեզերք): Սակայն կյանքի (ընթացք) Կանտը, կարելի է ասել, դուրս չեկավ հայրենի (քաղաք): Նրա ամենահեռավոր ճամփորդությունը եղավ Պիլաու (գյուղ) գնալը, որը (Քյոնիգսբերգ) ընդամենը քառասունհինգ կիլոմտր էր հեռու:
English Lesson 1
Page 4, ex. 2
1.b
2.c
3.a
4.d
5.e
Page 5, ex. 2
2.c
3.e
4.a
5.b Page 6, ex. 1,
2.a
3.c
4.d
5.b
Կատարել առաջադրաքրանքները
Տրված հնչյուններն այնպես դասավորիր, որ բառեր ստացվեն։
Րիպնա-պանիր
Դրիո-որդի
Եսփա-փեսա
Սյուհ-հյուս
Րնեոց-ցորեն
Գրի՛ր հականիշները։
անցյալ-ապագա
միամիտ- խորամանկ
ելք-մուտք
գիշեր-ցերեկ
Գրի՛ր հոմանիշները։
գրոհել-հարձակվել
շնորհալի- տաղանդավոր
անակնկալ- հանկարծակի
մատնիչ- դավաճան
Растения/Բույսերը
Растения
Растения нас окружают повсюду, они не только очень красивые и служат украшением для дома, в первую очередь наиглавнейшая их задача-это делать воздух, которым мы дышим. Растения бывают съедобные, лекарственные, но могут быть и ядовитые. Невероятно интересно ухажывать за растенями, даже если они не могут ответить. Но чм лучше ты ухажываеш за растением тем красивей оно вырастет.
Секвойя
Её необыкновенные, гигантские размеры удивляют всех путешественников. Ствол, похожий на огромную колонну, выше уровня 55 этажа современного небоскрёба. Вес спиленной секвойи превышает тысячу тонн, а диаметр ствола равен 20-23 метрам. Секвойу можно увидеть и в Армении, в Дентропарке, в Степанаване.
Баобаб
Высота самого болшого баобаба составляет 189 метров а возраст составлял 5150 лет. Баобаб приспособился к жизни в безводной местности, при страшной жаре. Его корни в поисках воды углубляются в землю на многие километры. Кора дерева, повреждённая людьми или слонами, удивительно быстро восстанавливается.
Арбуз
Дети и взрослые все любят лакомится сочным и большим арбузом. Но на вопрос, что это ягода или фрукт или вообще овощ, наверное, ответят далеко не все. Хотя по внешнему виду арбуз и не сильно похож на типичные ягоды, такие как черешня или крыжовник, но полностью соответствуют описанию и попадает в такую категорию как «ягоды».
Բույսերը
Բույսերը աճում են գրեթե ամեն տեղ։ Բացի նրանից, որ բույսերը շատ գեղեցիկ են և կարող են դառնալ տան համար զարդարանք, նրանք տալիս են թթվածին։ Բույսերը լինում են ուտելի, բուժիչ, բայց կարող են նաև լինել թունավոր: Շատ հետաքրքիր է բույսերը խնամել, բայց նրանք չեն կարող պատասխանել: Որքան լավ դու խնամես բույսը, այնքան ավելի գեղեցիկ կաճի այն:
Սեկվոյա
Այդ ծառը կարող է աճել 55 հարկանի շենքից բարձր, քաշը կարող է հասնել հազար տոննայի, իսկ բնի հաստությունը կարող է լինել 23 մետր։ Դուք կարող եք տեսնել Սեկվոյա նաև Հայաստանում, Ստեփանավանի Դենտրոպարկում։
Բաոբաբ
Ամենամեծ Բաոբաբ տեսակի ծառը 189 մետր է, իսկ տարիքը կազմում է 5150 տարի։ Բաոբաբը սովոր է շոգ կլիմային։ Նրա արմատները ջուր փնտրելու համար մտնում են կիլոմետրերով հողի տակ։ Բաոբաբը ունի հատկություն ինքնուրույն բուժել մարդկանցից և կենդանիներից ստացած իր վնասվածքները։
Ձմերուկ
Գրեթե բոլորնեն սիրոմ ուտել ձմերու, բայց ոչ բոլորը գիտեն թե ինչ պտղի տեսակ է ձմերուկը։ Կարող է տեսքից այն նման չի հատապտուղին, բայց ձմերուկը պատկանում է «հատապտուղների» կարգին։
Վահե Գաբրիելյան 